Życie Marcina Lutra serial animowany

W Wittenberdze Marcin Luter pracował jako profesor teologii na uniwersytecie oraz jako kaznodzieja w kościele miejskim. Bezprawny handel listami odpustowymi (por. arkusz 9) był dla niego cierniem w oku, ponieważ w ten sposób wykorzystywano lęki ludzi, by zarabiać pieniądze. W październiku 1517 roku opublikował 95 tez przeciwko nadużyciom dotyczącym odpustów. Historycy spierają się, czy Luter przybił swoje tezy młotkiem do drzwi kościoła zamkowego w Wittenberdze. Na początku wcale nie przewidywał ich publikacji – wysłał je 31 października 1517 roku do arcybiskupa Albrechta Hohenzollerna (Albrechta z Brandenburgii). Ponieważ nie otrzymał od niego odpowiedzi, przekazał tezy kilku innym uczonym przyjaciołom, którzy opublikowali je bez jego wiedzy. W mgnieniu oka rozeszły się po całym cesarstwie i doprowadziły do gwałtownych dyskusji publicznych.

Załącznik: ARKUSZ 10: 95 TEZ

W 1519 roku w „Dyspucie lipskiej” Luter prowadził spór z wiernym papieżowi teologiem Janem Eckiem. Ich spotkanie poprzedziła wymiana korespondencji. Punkty sporne stanowiły m.in.: pozycja papieża oraz magisterium Kościoła (urząd nauczycielski Kościoła), wolna wola człowieka oraz odpusty. Właściwie dysputa ta miała służyć wyjaśnieniu powstałych kontrowersji. Do porozumienia nie doszło, ale na jaw wyszły istotne różnice pomiędzy nauką papieską a reformacyjną. Ostatecznie nastąpił rozłam pomiędzy Rzymem i zwolennikami Lutra. Na koniec obie strony ogłosiły się zwycięzcami, a Eck doprowadził do wydania bulli wykluczającej Lutra z Kościoła (ekskomunika).

Załącznik: ARKUSZ 11: KONFRONTACJE

Około 70 lat po wynalezieniu ruchomej czcionki przez Jana Gutenberga (1400––1468), w toku wydarzeń związanych z Marcinem Lutrem, doszło do fali publikacji na bezprecedensową skalę. Pisma reformacyjne Lutra dosłownie wyrywano sobie z rąk i tak dotarły do najbardziej odległych zakątków kraju. Coraz więcej osób konfrontowało się z poglądami Lutra, który w ten sposób stał się „gwiazdą” swoich czasów. Zgodnie z wyliczeniami w samym tylko 1524 roku opublikowano 2400 pism ulotnych (ulotek) o szacunkowej liczbie 2,4 mln egzemplarzy. Bez wynalazku Gu-
tenberga Reformacja nigdy nie zyskałaby tak szerokiego zasięgu, jak to się zdarzyło w XVI wieku.

Załącznik: ARKUSZ 12: ROLA MEDIÓW

Po papieskiej bulli grożącej ekskomuniką oraz jej spaleniu przez Marcina Lutra w 1520 roku zaostrzył się konfilkt pomiędzy Kościołem rzymskim a Lutrem. 3 stycznia 1521 roku Luter został ostatecznie ekskomunikowany, tzn. wykluczony z Kościoła. Książę elektor Fryderyk Mądry wstawił się za Reformatorem, a Luter mógł bronić swoich tez przed cesarzem Karolem V na sejmie w Wormacji. Ze względu na przychylną Lutrowi atmosferę w kraju i pod wpływem kilku książąt, cesarz stwierdził, że nie ma innego wyjścia, jak go wysłuchać. Dzięki Fryderykowi Mądremu rozprawa odbyła się na niemieckiej ziemi, a zakonnikowi zapewniono osobiste bezpieczeństwo.

Załącznik: ARKUSZ 13: LUTER PRZED SEJMEM W WORMACJI

Niektórzy wybrażają sobie sumienie jak na powyższej ilustracji – we wnętrzu człowieka tak długo ścierają się
ze sobą dwa głosy, aż jeden zwycięży. Przedyskutujcie, czy takie wyobrażenie pasuje do Waszych doświadczeń.
Następnie swoje refleksje na temat sumienia przedstawcie na mapie myśli.

Załącznik: ARKUSZ 14: SUMIENIE

Po wystąpieniu Marcina Lutra na sejmie w Wormacji jego życie znalazło się w niebezpieczeństwie. Został ogłoszony banitą i wyjęty spod prawa, a to znaczy, że każdy mógł go bezkarnie zabić. W maju 1521 roku ruszył w drogę po-
wrotną do Wittenbergi, ale nigdy tam nie dotarł. Książe Fryderyk Mądry upozorował napad na Lutra i potajemnie sprowadził go na zamek Wartburg. Tam Luter spędził prawie rok pod przybranym imieniem rycerza Jerzego (Jörga),
zapuścił brodę i nosił fryzurę jak rycerz, a habit zamienił na świeckie ubrania. Odosobnienie i spokój jakiego doświadczył doprowadziły do najbardziej produktywnego okresu w jego twórczości. W zaledwie jedenaście tygodni
przetłumaczył Nowy Testament z języka greckiego na niemiecki. Ukazał się on we wrześniu 1522 roku i dlatego jest nazywany również testamentem wrześniowym. Przekład Lutra był rozchwytywany, a jego znaczenie pod względem
językowym, medialnym i teologicznym jest nie do przecenienia.

Załącznik: ARKUSZ 15: LUTER NA ZAMKU WARTBURG

Już w dzieciństwie Marcin Luter czuł się prześladowany przez diabła, złe duchy i demony. Za swoje wątpliwości
czy smutek obwiniał szatana. W osamotnieniu na Wartburgu nasiliły się jego lęki, uważał, że fizycznie odczuwa
obecność diabła. W filmie Lutrowi składa wizytę nieproszony gość, który wciąga go w dziwną rozmowę. Na
koniec Luter rzuca kałamarzem.

Załącznik: ARKUSZ 16: NOCNA WIZYTA

Po pobycie na zamku Wartburg Marcin Luter wrócił do Wittenbergi. Przed nim były trudne dni. Na przełomie
1522 i 1523 roku część południowoniemieckiej szlachty rycerskiej w tzw. powstaniu Sickingena zbuntowała się prze-
ciwko możnowładcom, którzy ich zdaniem ucieleśniali niesprawiedliwą władzę zwierzchnią. Rycerze między in-
nymi z nauki Lutra czerpali inspirację do buntu przeciwko książętom.

Po krwawym stłumieniu tego powstania od 1524 roku dochodziło do kolejnych, gdzie tym razem zbuntował się lud.
Początkowo lokalne powstania chłopskie rozprzestrzeniały się i rozwinęły w „niemiecką wojnę chłopską”. Również
chłopi powoływali się na naukę Lutra, sprzeciwiali się uciskowi szlachty i żądali dla siebie większych praw. Luter był
rozdarty, ale również głęboko przekonany, że zwierzchniej władzy należy się bezwarunkowe posłuszeństwo.

Załącznik: ARKUSZ 17: WOJNA CHŁOPSKA

Czy chrześcijanie powinni angażować się w politykę? Czy powinni bezwarunkowo służyć państwu, czy ra-
czej stawiać opór złej władzy zwierzchniej – w ostateczności również siłą? A czy państwo może mieszać
się w sprawy kościelne? Marcin Luter musiał zmierzyć się z tymi pytaniami. Szczególnie palące stały
się one w związku z wojną chłopską. Różne grupy domagały się od Lutra, by zajął stanowisko w ich
sprawie i stanął po ich stronie (por. arkusz 17). Konfrontacja Lutra z tą tematyką doprowadziła do tzw.
nauki o dwóch władzach (dwóch regimentach).

Załącznik: ARKUSZ 18: LUTER I POLITYKA

Katarzyna von Bora urodziła się w 1499 roku niedaleko Lipska jako córka zubożałego szlachcica ziemiańskiego. W wieku pięciu lat trafiła do klasztoru kanoniczek regularnych św. Augustyna, a w wieku dziesięciu lat do klasztoru cysterek. W 1515 roku, w wieku 16 lat, złożyła śluby zakonne. W ten sposób droga do edukacji stanęła dla niej otworem: nauczyła się czytać, pisać, liczyć oraz poznała trochę łacinę. Kiedy zetknęła się z reformacyjnymi pismami Marcina Lutra (w tym krytyczną rozprawą o życiu klasztornym), razem z innymi zakonnicami z klasztoru zdecy-
dowała się na ucieczkę. W nocy przed Wielkanocą 1523 roku kobiety przekuły swój zamiar w czyn i ukryte w beczkach na śledzie zbiegły do Wittenbergi. Tam Katarzyna osobiście poznała Lutra. W 1525 roku wyszła za mąż za piętnaście lat starszego od siebie Marcina.

Załącznik: ARKUSZ 19: KATARZYNA VON BORA